ARTYKUŁ PRZEGLĄDOWY
Bezpieczeństwo morskie państwa jako kategoria typologiczna bezpieczeństwa narodowego
Więcej
Ukryj
1
Katedra Operacji Morskich / Zakład Wsparcia, Akademia Marynarki Wojennej, Polska
A - Koncepcja i projekt badania; B - Gromadzenie i/lub zestawianie danych; C - Analiza i interpretacja danych; D - Napisanie artykułu; E - Krytyczne zrecenzowanie artykułu; F - Zatwierdzenie ostatecznej wersji artykułu
Data nadesłania: 01-06-2021
Data ostatniej rewizji: 27-06-2021
Data akceptacji: 20-07-2021
Data publikacji: 20-07-2021
Autor do korespondencji
Marcin Zięcina
Katedra Operacji Morskich / Zakład Wsparcia, Akademia Marynarki Wojennej, Śmidowicza 69, 81-127, Gdynia, Polska
SLW 2021;54(1):25-42
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
W pracy przedstawiono oryginalne podejście do problematyki modelowania bezpieczeństwa morskiego, które powszechnie jest traktowane jako jedna z wielu kategorii dominującego w teorii i praktyce bezpieczeństwa narodowego. We wstępnie zarysowano elementy teorii bezpieczeństwa i podstawowe jego definicje. Podjęto także dyskusję na niekończący się problem rozłączności/tożsamości bezpieczeństwa narodowego i bezpieczeństwa państwa. Dla tytułowego bezpieczeństwa morskiego zostały wyspecyfikowane zasadnicze rodzaje zagrożeń powodujących jego destrukcję. Szczególną uwagę zwrócono na wielowymiarowość bezpieczeństwa morskiego i związane z tym podziały typologiczne oraz konsekwencje prawno-międzynarodowe. Nakreślono zasadnicze przesłanki, zgodnie z którymi bezpieczeństwo morskie jest uważane za pojęcie wieloznaczne, o znaczeniu ogólnoświatowym i transgranicznym. Nie odnosi się ono do żadnego konkretnego podmiotu, którego interesy mogą być w jakimś stopniu zagrożone, lecz do całego środowiska morskiego, będącego kategorią wspólną dla wszystkich uczestników życia międzynarodowego. Określa ono ogólne warunki korzystania z przestrzeni i obszarów morskich przez rozmaite podmioty krajowe, międzynarodowe, a także komercyjne, publiczne i niepubliczne – zgodnie z pewnymi zasadami przestrzegającymi uniwersum bezpieczeństwa. W zakończeniu wskazano główne podmioty i organa administracyjne kształtujące wymagane standardy bezpieczeństwa w wymiarze krajowym i międzynarodowym. Główna teza pracy orzeka, iż bezpieczeństwo morskie jako kategoria rodzajowa bezpieczeństwa narodowego w istotny sposób wpływa na wiele rodzajów bezpieczeństwa przedmiotowego, a tym samym na ogólny poziom bezpieczeństwa narodowego każdego państwa nadbrzeżnego. W dobie globalizacji bezpieczeństwo morskie, obok bezpieczeństwa ekonomicznego, społecznego, gospodarczego, informacyjnego, energetycznego i wielu innych, jest jednym z kluczowych komponentów bezpieczeństwa narodowego i bezpieczeństwa państwa. Ranga i znaczenie bezpieczeństwa morskiego w miarę ekspansji cywilizacyjnej człowieka będzie coraz bardziej poddawana presji różnych czynników gospodarczych, społecznych, politycznych, a także ekologicznych. Precyzyjne antycypowanie i eliminowanie kluczowych wyzwań i czynników zagrożeń może być głównym kryterium stabilizacji bezpieczeństwa morskiego, tak bardzo istotnego w kształtowaniu współczesnego bezpieczeństwa narodowego i międzynarodowego.